تاثیر محلول های غذایی مختلف بر روی رشد، عملکرد و کیفیت خیار پرورش یافته در آبکشت

استفاده از آبکشت و تأمین محلولهای غذایی مناسب در این روش عامل مهم در بهینه سازی تولید و رسیدن به کشاورزی پایدار است. در ایران تولید محصولات گلخانه ای از جمله خیار رو به توسعه است ولی محلولهای غذایی مختلفی پیشنهاد می شود که مزیت نسبی آنها مطالعه نشده است. بدین منظور تأثیر شش نوع محلول غذایی رایج دنیا شامل محلول غذایی هوگلند(nshog)، محلول استاینر(nsst)، محلول ناپ(nsknop)، فرمول انگلستان(nsu.k)، فرمول هلند (nsneth) و فرمول دانشگاه تبریز (nsut) بر رشد، عملکرد و کیفیت دو رقم خیار گلخانه ای بنامهای نگین (neg)و کاترینا (kat) مورد مطاالعه قرار گرفت. آزمایش بصورت بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار(هر تیمار شامل 24 گیاه) بود. بذور خیار در کانالهای حاوی پرلایت و ورمی کولایت (به نسبت v:v 3:1) کاشته شده و با محلولهای غذایی مختلف تغذیه گردیدند. میوه ها یک روز در میان برداشت و نهایتا پس از گذشت شش ماه عملکرد نهایی محاسبه گردید. خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی گیاه در دو مرحله یعنی در طول رشد گیاه از ابتدای دوره ی میوه دهی و در انتهای رشد اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که محلولهای غذایی تأثیر معنی داری (01/0(p? بر عملکرد خیار داشتند بطوریکه nsu.k و nshog حداکثر عملکرد و محلول nsknop حداقل عملکرد را داشتند. با همان محلولهای غذایی، رقم نگین نسبت به رقم کاترینا 30 درصد افزایش محصول نشان داد. خصوصیات رویشی و کیفی گیاه نیز تحت تاثیر محلول های غذایی و ارقام قرار گرفت. سطح برگ گیاهان در محلول های nsu.k، nshog و nsknop بیشتر بود. همچنین سطح برگ رقم نگین نسبت به رقم کاترینا افزایش معنی داری را نشان داد. ضریب همبستگی قوی (76/0=2r) بین سطح برگ و عملکرد مشاهده شد. حداقل شاخص کلروفیل در تیمارهای nsstو nsneth مشاهده شد. تأثیر تیمارها بر وزن تر برگ ها معنی دار بود ولی روی وزن خشک تأثیری نشان نداد. وزن تر و خشک برگ ها و ساقه گیاه در رقم نگین بطور معنی داری افزایش یافت. تاثیر تیمارها و ارقام بر درصد مواد جامد محلول (tss) میوه ها معنی دار شد بطوری که حداکثر tss در تیمار nshog و حداقل در nsneth و nsu.t دیده شد ولی حداکثر tss دمبرگ در تیمار nsneth مشاهده گردید. غلظت نیتروژن برگ در تیمار nsst بیشترین مقدار بود که با محلولهای دیگر تفاوت معنی داری (05/0p?) را نشان داد. پتاسیم برگ در تیمار nsu.k بیشترین میزان را نشان داد ولی در بین ارقام تفاوت معنی داری مشاهده نشد. فسفر برگ ها نیز در بین ارقام معنی دار شد. در نهایت میزان اسید قابل تیتراسیون(ta) میوه ها در تیمار nsu.k بیشترین بود. بدین ترتیب به نظر می رسد که مصرف محلول nsu.k و nshog نسبت به محلول های دیگر ارجحیت داشته باشد ولی لازم است که جنبه های اقتصادی آنها بررسی گردد.